Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğimez, hem kendi adını taşıyan blogundaki yazılarıyla hem de sosyal medyadan yaptığı paylaşımlarla gerek Türkiye ekonomisine gerekse dünya ekonomisine ilişkin önemli saptamalarda bulunuyor.
Deneyimli iktisatçı Eğilmez, bağımsız denetçilik yapan Yusuf Ayırkan adlı bir sosyal medya kullanıcısının X (Twitter) mesajına yanıt verdi. Ayırkan mesajında, döviz kuru sabit, enerji fiyatları artmamışken damacana suya gelen zamma tepki göstermişti.
Mahfi Hoca ise Ayırkan’a verdiği yanıtta “Yüzde 100 haklısınız ama üretici ve satıcılar gerçek enflasyonun açıklandığı gibi olmadığını ve dolayısıyla kurun bu bastırılmış haliyle devam edemeyeceğini görüyor ve kuru 40-45 TL olarak alıp fiyatlarını ona göre ayarlıyorlar. Gerçekleri sakladığımız sürece olacak olan budur” yanıtını verdi.
Eğilmez nedeni ayrıntılı açıkladı
Eğilmez sosyal medyada tartışmaya dönem konuya ilişkin daha kapsamlı bir mesaj yayınladı. X hesabından yaptığı paylaşımda Eğilmez, “X’deki izleyicilerimle aramızda bir tartışma çıktı. Bir okur damacana suya gelen büyük fiyat artışından şikâyetçi olup bunu satıcıların aç gözlülüğüne bağlayınca ben de yanıt olarak ortada aç gözlülükten farklı bir durum olduğunu yazdım. Böylece de Pandora’nın kutusu açılmış oldu” derken şöyle devam etti:
* Satıcılara kızan okurlar da dâhil olmak üzere hemen herkes açıklanan enflasyonla gerçek enflasyon arasında en az bir kat fark olduğunu kabul ediyor.
* Satıcılar, bir fiyat kontrol mekanizması altında olmadıkları için, sattıkları mal veya hizmetlerin fiyatlarını gerçek enflasyona göre yani açıklananın bir kat fazlasına kadar artırabiliyorlar (daha fazla artıranlar fırsatçılıkla, aç gözlülükle, karaborsacılıkla suçlanabilir onda mutabıkız.)
* Buna karşılık ücretlilerin ve ürünleri taban fiyat sistemiyle belirlenen çiftçilerin gelirleri gerçek enflasyona göre artmıyor, açıklanan enflasyona göre hatta bazen onun da altında artıyor.
Oysa tepki gösterilmesi gereken…
* Gerçek enflasyona göre geliri artmayıp mağdur olanlar piyasada fiyatların, açıklanan enflasyon üzerinde artmasına tepki gösteriyorlar.
* Oysa tepki gösterilmesi gerekenler gerçek enflasyona göre fiyatlarını ayarlayan satıcılar değil, enflasyonu bu düzeye getiren yanlış politikalardır.
* Özetle söylemek gerekirse ortada insanları yanlış yönlendiren bir optik kırılma ya da illüzyon etkisi var.
