DUYGU ERDOĞAN / AYLİN RANA AYDİN – Özellikle tekstil ve çelik mutfak eşyası sektörlerinde Türkiye’nin önemli üretici illerinden olan Kahramanmaraş, hasarlı tekstil üretim alanlarında kapasitesini yüzde 30-40 seviyesine çıkarabildi.
‘İş’in karşısındaki üç bilinmeyenli denklem
Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası (KMTSO) Başkanı Mustafa Buluntu; finansman ihtiyacı, nitelikli çalışan göçü, hasarlı alan ve makine sorunlarının iş dünyasının karşısındaki ‘üç bilinmeyenli denklem’ haline geldiğini söyledi.
500 milyon $ kayıp
Şehrin pamuk ipliğinde Türkiye üretiminin yüzde 55’i, denim/dokuma alanında yüzde 20’si, çelik mutfak eşyası sektöründe ise yüzde 70’ini sağladığını örnek veren Buluntu, “2022 yılında 1.5 milyar dolar olan ihracatımız 2023’te 1 milyar dolara geriledi” dedi.
Nitelikli iş gücü kaybına dikkat çeken Buluntu, “Sadece çalışma alanı eksikliği değil, sosyal hayatın da yara alması bu gidişleri hızlandırıyor. Burada kalanlar ise fabrikalar yerine inşaat gibi yeniden yapım sektörlerinde çalışmayı tercih ediyor. Girişimciler, kaynağı ve fikri olan insanlar göçüyor. İnsanlara ekonomik düzelme ile umut aşılamalıyız” diye konuştu.
Ek teminat sorunu var
SGK prim borçları için daha önce yapılan 24 ay yapılandırmada ek teminat istendiğini anlatan Buluntu, “Son tarih mayıs ayı. Acilen bu sorun çözülmeli, kimse teminat gösterecek güçte değil” dedi.
‘Kalifiye elemanları kaybediyoruz’
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Bünyamin Yavuz, şehrin en önemli sorunlarından birinin mavi ve beyaz yakalı çalışan göçü olduğunu belirtti. Yavuz, “Düzenlerini kurabilenlerin orta vadede döneceklerine dair umudum yok. İşverene ve çalışana yönelik ciddi teşvikler olmadığı takdirde çalışanlarımızı kaybetme riskimiz bulunuyor” dedi. İşletmelerin maliyetlerinin arttığını, kalifiye personellerine astronomik ücretler öderken, konaklama imkanı sunması gerekliliğinin de baş gösterdiğini kaydeden Yavuz, “Hemen her sektörün ara üreticisi konumunda bulunan Antakya Küçük Sanayi Sitesi neredeyse yerle bir oldu ve çok küçük bir azınlık hizmet verebiliyor. Orta ve uzun vadede OSB’lerin taşeronu ya da fason üretimini yapan küçük sanayi sitelerinin işlevselliğini kaybetmesinden dolayı OSB’lerin maliyetlerinin artma ve kapasite düşürme riski bulunuyor” dedi.
“Krediye erişim kolaylaştırılmalı”
Depremden zarar gören iller arasında Şanlıurfa görece şanslıydı. Normal seyrine dönen şehirde son veriler üretim ve ihracat artışına işaret ediyor. Mevcut ekonomik koşullar karşısında iş dünyasının krediye erişimin kolaylaştırılması beklentisi var.
Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya, şehrin iş dünyasının tüm bölge için el ele vererek yaraları sarmaya çalıştığını belirtirken, bölge şehirlerinde ekonomik düzelmelerin hızlanması için öncelikle kredi imkanlarına erişimin kolaylaştırılması ve düşük faizli imkanların oluşturulması gerektiğini söyledi. Kaya, “Dünyada zaten derinden hissettiğimiz bir finansal sıkıntı var. Bunun üzerine bölgedeki sorunlar eklenince zorluk katlanıyor. Tarıma dayalı, üretime dayalı bir şehir olduğumuz için kamu bankalarının kredi noktasında daha fazla destek olması gerektiğine inanıyoruz. Bölgede daha fazla zarar gören iller de finansmana erişmeye çalışıyor” dedi.
Esnaf destek bekliyor
Bölgede 9 bin esnafın zor ticari koşullar karşısında kredilere erişim beklediğini anlatan Şanlıurfa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Mehmet Şefik Bakay ise, “Kredi imkanı az, faizler çok yüksek. Ekonomik koşulların zorlaştığı ortamda esnafımızı yalnız bırakmayalım” diye konuştu.
YARIN: Malatya, Adıyaman, Kilis, Osmaniye
